دُرج

وب نوشت سعید فانیان

دُرج

وب نوشت سعید فانیان

رسانه ها ،غایب آغازین روزهای ماجرای اسید پاشی

 این روز ها موضوع چند مورد اسید پاشی در شهر اصفهان که حدود ده روز پیش از این صورت گرفت همچنان یکی از خبرهای مورد توجه رسانه ها است . دامنه خبر بلخاظ فرهنگی ، اجتماعی و امنیت روانی جامعه در حدی بوده است که پس از روزها همچنان اظهار نظرها ، تحلیل ها و حواشی زیادی پیرامون مطرح است .

 صرف نظر از چگونگی و چرایی همچنین عامل یا عاملین این حرکت غیر انسانی که طبعا با بررسی های قضایی به آنها پاسخ داده خواهد شد از لحاظ جنبه رسانه ای ،نحوه عملکرد رسانه ها تاثیر زیادی در تداوم موضوع و عدم اقناع مردم داشته است .

 این وظیفه رسانه ها بود که بی درنگ و در بی رخداد غیر عادی و حادثه ای اسید پاشی پیگیر موضوع شوند و قبل از هرگونه تحلیل و ارزیابی مستقیم خواهان توضیح دستگاه های مسئول شوند . متاسفانه در بسیاری موارد اینچنینی مسئولان با همه قاطعیتی که در اعلام مواضع نشان میدهند اساسا اندکی با تاخیر به اعلاموضع می پردازند.در این صورت این رسالت رسانه هاست که بدون وقفه پس از گزارش و انعکاس خبراولیه پیگیر شرایط ، دلایل و عوامل مرتبط با رخداد باشند .در موضوع اخیر نیز همانند بسیاری از موارد اجتماعی صدا و سیما بعنوان رسانه ملی اولین گزارش خود را پس از گذشت چند روز از حادثه منعکس و منتشر کرد البته پس از آن گزارش ها کما بیش ادامه یافت . این نحوه عمل متاسفانه در بسیاری از رسانه های دیگر هم مشهود است  معمولا روال و منطق کار خبر این است که اگر به سرعت و در مراحل اولیه از یگ حادثه گزارش کامل و جامع الاطراف تهیه و منتشر نشود در مراحل بعدی نیاز به حجم وسیع تری از بر رسی ها و اعلام مواضع برای اقناع مخاطبان وجود دارد .

کم رنگی منافع عمومی در رسانه ها

 چون منافع ملی یک اصطلاح جا افتاده و مشخص سیاسی است از منافع عمومی نام می برم ،منافعی که فراتر از منافع چند نفر ،یک حزب و یک جناح است . متاسفانه سالهاست که غالب رسانه های ما محور اصلی حرکتشان مناغع حزبی و جناحی است . مشکل از همینچا شروع میشود .وقتی مشی یک رسانه حفظ منافع باندی ،بخشی و جناحی تحت هر شراطی است نمی توان انتظار داشت که آن رسانه همواره و الزاما بر محور حق حرکت کند ، واقعیت ها را بازگو کند و برای رسیدن به حقیقت منافع محدود و زود گذر را اساس کار قرار ندهد . بدون اینکه قصد نقد همه رسانه ها را داشته باشیم  باید گفت به راستی هر کدام از ما چند روزنامه ، مجله حتی برنامه رادیو تلویزیونی را می شناسیم که همواره منافع عامه مردم و منافع ملی را مد نظر داشته اند حتی اگر به ضرر آن رسانه باشد .همه ما تا بحال چند بار برای نشر نظرات مخالفان و منتقدان خود حاضر بوده ایم، کدام رسانه را سراغ دارید که چنین کرده باشد .
متاسفانه گاهی حتی در نقل و چگونگی پرداختن به اخبار مرگ و درگذشت افراد هم در رسانه ها  خط کشی های خطی و جناحی تاثیر گذار بوده است یا این رسانه ها حتی از درج اخبار تایید شده و گزارش های درست اما در مجموع منفی برای منافع خود پرهیز می کنند .طبعا این چنین رفتاری با توجه به لزوم سعه صدر و نقد پذیری رسانه ها برای توسعه و پیشرفت مانع مراودات سازنده و توسعه جامعه میشود . تا زمانی که رسانه های ما آمادگی تحمل دیدگاه های متنوع ، متفاوت و گاه مخالف را نداشته باشند نخواهند توانست در ساختن کشور و توسعه جامعه به سمت شکوفایی و خودباوری ، همدلی و سازندگی نقش تعیین کننده ای ایفا کنند .

نقش فعلی سیما در تبلیغ افراد

 موقعیت انحصاری تلویزیون در کشور ما  باعث شده است که با وجود تغییر و تحولات رسانه ای در سالهای اخیر همچنان نقش آن در معروفیت و شهرت افراد کم نظیر باشد . بر اساس همین واقعیت است که بسیاری از جوانان و آنانکه جویای نام هستند همواره در پی رسیدن و دستیابی به این جعبه جادو بوده و هستند با این حال چند نکته  در این خصوص قابل ذکر و یادآوری است :

۱- با اینکه تلویزیون در کشورمان همچنان نقشی پر رنگ دارد بویژه در تبلیغات سیاسی و چهره سازی در جامعه اما این نقش به شکل سابق و در حد گذشته نیست چون رسانه های دیگری چون خبرگزاری ها ، روزنامه ها ، فضای مجازی و انواع شبکه های اجتماعی در سالهای اخیر با تنوع و تعدد حضور خود بسیاری از چهارچوب های قبلی را دگرگون کرده اند .

 ۲ - این یک واقعیت است که مثلا هنر پیشه ای که در تله فیلم ها و سریال های تلویزیونی حضور داشته است بیش از آنهایی که صرفا در تآتر و سینما هستند بین مردم شناخته شده و معروف اند با این وجود شخصیت های فرهنگی و حتی هنری متعددی در جامعه داریم که یا اصلا در تلویزیون ظاهر نشده یا بندرت ظاهر میشوند اما گاهی بیشتر از آنهایی که بطور دایم در تلویزیون هستند شهرت دارند  طبغا این اشتهار از طریق دیگر رسانه ها ایجاد شده است .

 ۳-دسترسی صاحبان سرمایه و فعالان اقتصاد و صنعت در سالهای اخیر به دلیل تلاش تلویزیون برای درآمد زایی خیلی گسترده و البته آسان شده است قبلا چنین ساز و کاری وجود نداشت .

 ۴- تلویزیون با همه توانایی و جایگاهی که دارد بر خلاف یک دهه پیش انحصارش درحوزه های خبر ،تبلیغات، همچنن چهره سازی شکسته شده است  .